ကုန်အမှတ်တံဆိပ်မူပိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာသိကောင်းစရာများ

အမှတ်တံဆိပ်အကြောင်း သိကောင်းစရာများ

အပိုင်း(၁)

မြန်မာနိုင်ငံတွင် အမှတ်တံဆိပ်နှင့်စပ်လျဉ်း၍ သီးသန့်ဥပဒေတစ်ရပ်အနေဖြင့် ပြဋ္ဌာန်း ဆောင်ရွက်နိုင်ရန်အတွက် ကုန်အမှတ်တံဆိပ်မူပိုင်ခွင့်ဥပဒေကို ရေးဆွဲခဲ့ရာ ကုန်အမှတ်တံဆိပ် မူပိုင်ခွင့်ဥပဒေ (၂၀၁၉) ကို ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ (၃၀) ရက်နေ့တွင် ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပါတယ်။ ကုန်အမှတ် တံဆိပ်မူပိုင်ခွင့်ဥပဒေ (၂၀၁၉) အရ အမှတ်တံဆိပ်များကို မှတ်ပုံတင်လျှောက်ထားနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

 အမှတ်တံဆိပ်ဟုဆိုရာတွင် ကုန်ပစ္စည်းတစ်ခု သို့မဟုတ် ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းတစ်ခုကို အခြားသော ကုန်ပစ္စည်း သို့မဟုတ် ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းများမှ မတူကွဲပြားမှုကို သိရှိနိုင်ရန်အတွက် အသုံးပြုသော အမှတ်အသား တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ အမှတ်တံဆိပ်တစ်ခုကို ဖန်တီးရာမှာ စာလုံးများ၊ ရုပ်ပုံများ သို့မဟုတ် ၎င်းနှစ်မျိုးကို ပေါင်းစပ်၍ ဖန်တီးလေ့ရှိကြပါတယ်-

စာလုံးများသက်သက်ဖြင့်ဖန်တီးပြုလုပ်ထားသော အမှတ်တံဆိပ်တွေကို Word Mark လို့ ခေါ်ပါတယ်။

          ဥပမာအားဖြင့် -  စာ အမှတ်တံဆိပ် (Word Mark)

ရုပ်ပုံဖြင့်ဖန်တီးထားသော အမှတ်တံဆိပ်များကိုတော့ Figurative or Logo Mark လို့ ခေါ်ပါတယ်။         

          ဥပမာအားဖြင့် -  ပုံ အမှတ်တံဆိပ် (Figurative or Logo Mark )  

စာ နှင့် ပုံ နှစ်မျိုးစလုံးနဲ့ ပေါင်းစပ်ဖော်ပြထားတဲ့ အမှတ်တံဆိပ်တွေမှာ စကားလုံးများသာမက ပုံများ သို့မဟုတ် လိုဂိုများပါ ပေါင်းစပ်ပြီး အသုံးပြုထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒီအမှတ်တံဆိပ်တွေကို Combination of Word and  Fingure Mark လို့ ခေါ်ကြပါတယ်။

          ဥပမာအားဖြင့် -  စာနှင့်ပုံပါ အမှတ်တံဆိပ်(Combination of Word and  Fingure Mark)

ပြဋ္ဌာန်းထားတဲ့ ကုန်အမှတ်တံဆိပ်မူပိုင်ခွင့်ဥပဒေအရ ကုန်အမှတ်တံဆိပ်၊ ဝန်ဆောင်မှု အမှတ်တံဆိပ်၊ စုပေါင်းပိုင်အမှတ်တံဆိပ်နှင့် အသိအမှတ်ပြုအမှတ်တံဆိပ်တို့ကို မှတ်ပုံတင်ခွင့် ရရှိမှာဖြစ်ပါတယ်။

ကုန်အမှတ်တံဆိပ်ဆိုတာက ကုန်သွယ်မှုလုပ်ငန်းတွေ ဆောင်ရွက်ရာမှာ လုပ်ငန်းတစ်ခုရဲ့  ကုန်ပစ္စည်းများကို အခြားသော လုပ်ငန်းများ၏ ကုန်ပစ္စည်းများမှ ခွဲခြားနိုင်တဲ့ အမှတ်တံဆိပ်တစ်ခုခု ကိုဆိုလိုပါတယ်။

ဥပမာ(၁)-

TOYOTA အမှတ်တံဆိပ်ဆိုရင် ဂျပန်နိုင်ငံမှ ကားကုမ္ပဏီတစ်ခုရဲ့ မော်တော် ကားများထုတ်လုပ်ရာမှာ အသုံးပြုတဲ့ အမှတ်တံဆိပ်တစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။

ဥပမာ(၂)-

HUAWEI အမှတ်တံဆိပ်ဆိုရင် တရုတ်နိုင်ငံမှ ကုမ္ပဏီတစ်ခုရဲ့ ဆက်သွယ်ရေး ပစ္စည်းကိရိယာများနဲ့ လူသုံးကုန်အီလက်ထရွန်းနစ်ပစ္စည်းများအတွက် အသုံးပြုရန် ရည်ရွယ်ပြီး ဖန်တီးထားတဲ့အမှတ်တံဆိပ်တစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။

ဝန်ဆောင်မှုအမှတ်တံဆိပ် ဆိုတာက ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ရာတွင် လုပ်ငန်းတစ်ခု၏ ဝန်ဆောင်မှုများကို အခြားသောလုပ်ငန်းများ၏ ဝန်ဆောင်မှုများမှ ခွဲခြား သိရှိစေနိုင်တဲ့ အမှတ်တံဆိပ်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။

ဥပမာ(၁)-

Singapore Airlines ဝန်ဆောင်မှု အမှတ်တံဆိပ်ဆိုရင် စင်ကာပူနိုင်ငံရဲ့ လေကြောင်းလုပ်ငန်းတစ်ခုမှ လေကြောင်းဖြင့်ခရီးသွားလာခြင်းကိစ္စရပ်များအားလုံးကို ဝန်ဆောင်မှုပေးနေတဲ့ အမှတ်တံဆိပ်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။

ဥပမာ(၂)-

JP Bank ဝန်ဆောင်မှုအမှတ်တံဆိပ်ဆိုရင် ဂျပန်နိုင်ငံရဲ့ ဘဏ်လုပ်ငန်းဆိုင်ရာ ငွေကြေးကိစ္စရပ်များအားလုံးကို ဝန်ဆောင်မှုပေးတဲ့ အမှတ်တံဆိပ်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။

စုပေါင်းပိုင်အမှတ်တံဆိပ် ဆိုတာကတော့ စက်မှုလုပ်ငန်းရှင်များ၊ ထုတ်လုပ်သူများ သို့မဟုတ် ကုန်သည်များဖြင့် စုစည်းထားသော အဖွဲ့အစည်း၊ အသင်းအဖွဲ့ သို့မဟုတ် လူမှုစီးပွားရေး အဖွဲ့အစည်းများ သို့မဟုတ် သမဝါယမအသင်းကဲ့သို့ စုပေါင်းဖွဲ့စည်းထားသော အဖွဲ့အစည်းက ပိုင်ဆိုင်သည့် အမှတ်တံဆိပ်တစ်ခုခုကို ဆိုလိုခြင်းဖြစ်ပါတယ်၊ အဖွဲ့အစည်း၏ အဖွဲ့ဝင်များ ပိုင်ဆိုင်သည့် ကုန်ပစ္စည်း သို့မဟုတ် ဝန်ဆောင်မှုများကို အခြားသော ကုန်ပစ္စည်း သို့မဟုတ် ဝန်ဆောင်မှုများမှ ခွဲခြားသိရှိစေနိုင်ရန် အဆိုပါစုပေါင်းပိုင် အမှတ်တံဆိပ်ကို မှတ်ပုံတင်၍ အကာအကွယ်ယူကြခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

ဥပမာ(၁)-

Melinda အမှတ်တံဆိပ်ဆိုရင် အီတလီနိုင်ငံရဲ့ ပန်းသီးထုတ်လုပ်သူများက စုပေါင်းပြီး ဖန်တီးထားတဲ့ အမှတ်တံဆိပ်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။

ဥပမာ(၂)-

Flowers of Colombia အမှတ်တံဆိပ်ဆိုရင် ကိုလံဘီယာ နိုင်ငံရှိ ပန်းစိုက်သူ များမှ စုပေါင်းပြီး ဖန်တီးထားတဲ့ အမှတ်တံဆိပ်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။

အသိအမှတ်ပြုအမှတ်တံဆိပ် ဆိုရာတွင် အမှတ်တံဆိပ်တစ်ခု၏ ကုန်ပစ္စည်း သို့မဟုတ် ဝန်ဆောင်မှု၏ မူရင်းဒေသ၊ အရည်အသွေး၊ အမျိုးအစားနှင့် အခြားထူးခြားသော အချက် အလက်များနှင့် စပ်လျဉ်း၍ အမှတ်တံဆိပ်ပိုင်ရှင်က အဆိုပါ အသိအမှတ်ပြုသည့် Certified Body ၏ ထိန်းချုပ်မှုဖြင့် အသုံးပြုခွင့်ရှိကြောင်း အသိအမှတ်ပြုသည့် အမှတ်တံဆိပ်တစ်ခုခုကို ဆိုလိုခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

ဥပမာ(၁)-

ISO အသိအမှတ်ပြုအမှတ်တံဆိပ်ဆိုရင် လုပ်ငန်းတစ်ခုဟာ ISO Certified Body အောက်တွင် အစစ်ဆေးခံပြီး သတ်မှတ်ထားတဲ့ စည်းကမ်းများနှင့် ကိုက်ညီပါက မိမိလုပ်ငန်းရဲ့ အမှတ်တံဆိပ်နှင့်တွဲပြီး ISO Certification Mark အား ထည့်သွင်းသုံးစွဲ ခွင့်ရှိမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဥပမာ(၂)-

Energy Star အသိအမှတ်ပြုအမှတ်တံဆိပ်ဆိုရင် လုပ်ငန်းတစ်ခုဟာ Electronic နဲ့ ပတ်သက်သော ပစ္စည်းများအတွက် Certified Body အောက်တွင် အစစ် ဆေးခံပြီး သတ်မှတ်ထားတဲ့ စည်းကမ်းများနှင့် ကိုက်ညီပါက မိမိလုပ်ငန်းရဲ့ အမှတ်တံဆိပ်နှင့် တွဲပြီး Energy Star Certification Mark အား ထည့်သွင်း အသုံးပြု ခွင့်ရရှိနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။